Làm cách nào để con tự tin thuyết trình trước lớp?

Có rất nhiều bạn học sinh tự tin giao tiếp với mọi người xung quanh, nhưng khi đứng thuyết trình trước lớp lại rất e ngại và ấp úng. Một số khác thì chỉ cần nhắc đến hai từ “thuyết trình” là đã chạy mất tăm hơi. Vậy điều gì làm ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ như vậy? Và làm cách nào để giúp con có thể tự tin thuyết trình trước lớp?

1. Kỹ năng thuyết trình là gì? Tại sao phải kỹ năng thuyết trình trước lớp?

• Thuyết trình là một kỹ năng mềm rất quan trọng trong quá trình học tập và phát triển toàn diện của trẻ. Đây là quá trình truyền đạt thông tin, trình bày quan điểm, ý kiến của bản thân mình về một vấn đề nào đó trước người khác nhằm cung cấp thông tin hoặc thuyết phục đến người nghe.Người thuyết trình tốt có thể để lại ấn tượng sâu sắc cho người khác và đạt được nhiều thành công hơn trong học tập và cuộc sống.

                               Giúp con tự tin thuyết trình trước lớp

• Lý do phải có kỹ năng thuyết trình tốt:
  • Hình thành sự tự tin khi giao tiếp ở trẻ
  • Trẻ được tìm kiếm đặc điểm nổi bật của bản thân và đầu tư phát triển nó
  • Trẻ biết cách tư duy logic các vấn đề, trình bày được quan điểm của bản thân một cách trôi chảy, nâng cao khả năng ngữ pháp và từ vựng
  • Trẻ được bổ sung nhiều kiến thức mới về tự nhiên, xã hội và môi trường, nâng cao kỹ năng sống
  • …

2. Điều gì làm ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ khi thuyết trình?

Có rất nhiều lý do khiến trẻ trở nên e sợ, rụt rè mỗi khi có bài tập thuyết trình, nguyên nhân có thể xuất phát từ chính bản thân các bé hoặc những yếu tố khách quan bên ngoài.

• Nguyên nhân chủ quan:
  • Tâm lý ngại trình bày quan điểm của bản thân
  • Chưa thật sự tự tin với vốn từ, ngữ pháp và kiến thức của bản thân
  • Sợ mọi người cười chê mỗi khi mắc lỗi, ví dụ như: nói ngọng, nói sai,…
  • Ngộ nhận về sự kém cỏi của bản thân, tự ti
  • Chưa chuẩn bị kỹ phần thuyết trình của mình
  • Người thuyết trình đang gặp vấn đề về sức khỏe và chướng ngại tâm lý nặng
  • Tự ti về vẻ ngoài, cách ăn mặc, điều kiện gia đình,…
  • …
• Nguyên nhân khách quan:
  • Các bạn không thực sự tôn trọng người thuyết trình, nói chuyện riêng, trêu ghẹo và cười chê mỗi khi người thuyết trình mắc lỗi
  • Giáo viên đưa ra đề bài thuyết trình nhạy cảm đối với học sinh
  • Gia đình chưa thực sự quan tâm đến quá trình học tập và rèn luyện của con, chưa kịp thời động viên khích lệ khi con thuyết trình
  • …

3. Cách luyện kỹ năng tự tin thuyết trình trước lớp?

Có nhiều cách luyện kỹ năng thuyết trình một cách tự tin, rành mạch và thuyết phục trước lớp. Đối với các học sinh THCS, đa số các bài học bắt đầu mang tính chất thuyết minh và phân tích ở mức trung bình, nên trước mỗi bài thuyết trình cần có sự chuẩn bị thật tốt. Sau đây là những cách để con có một bài thuyết trình hay trước lớp:

• Trước khi thuyết trình: Đa số các bài thuyết trình của học sinh THCS chưa yêu cầu có sự chuẩn bị trên máy tính và các phần mềm thuyết trình phức tạp, do đó trước khi thuyết trình, con trẻ cần phải chuẩn bị những thứ sau:
  • Đọc lại đề bài, tìm kiếm thật kỹ những nội dung sẽ thuyết trình. Bằng cách này, trẻ có thể sắp xếp nội dung một cách  logic cho bài và hiểu sâu hơn về bài học
  • Ghi chú những ý chính, những ý sẽ trình bày, liệt kê những ví dụ  thú vị và những hoạt động liên quan khác. Như vậy,  thay vì tập trung “đọc bài thuyết trình”, trẻ sẽ thuyết trình một cách đúng nghĩa.. Đôi khi những ghi chú ngắn gọn như vậy giúp trẻ có thể nhanh chóng lấy lại mạch thuyết trình khi chợt quên kiến thức
  • Tập luyện nhiều lần để bài thuyết trình được mạch lạc, tránh ấp úng. Việc thuyết trình thử có thể thực hiện trước mặt gia đình, bạn bè, để họ đưa ra những ý kiến và nhận xét cho bài thuyết trình của trẻ được hoàn thiện hơn.

                      Cách thuyết trình trước lớp

• Trong khi thuyết trình: Gia đình, thầy cô có thể hướng dẫn trẻ những tác phong và điệu bộ thuyết trình như:
  • Nở nụ cười thật tươi khi thuyết trình, tránh hiện tượng để gương mặt u ám và tâm trạng buồn bã khi thuyết trình
  • Chủ động, tự tin trong quá trình thuyết trình. Vì trẻ  đã chuẩn bị rất kỹ nội dung và hình thức thuyết trình, do đó chẳng có lý do gì khiến con  mất tự tin.
  • Giữ thái độ khiêm tốn, không quá cao ngạo, thoải mái trả lời các câu hỏi của giáo viên và bạn học
  • Đừng mải nhìn lên trần nhà hay nhìn xuống đất, hãy đánh một hình chữ “V” từ cuối lớp lên đầu lớp để phân tán sự run sợ và ánh mắt của các bạn.
  • Tạo điểm nhấn trong giọng nói, có trầm có bổng, có nhấn nhá để bài thuyết trình giống như một bài hát, không tẻ nhạt
  • Dùng tay để diễn tả cho những từ, cụm từ mà bạn muốn nói, điều đó còn giúp giảm sự hồi hộp của bản thân
  • Có thể di chuyển nhẹ nhàng trong quá trình thuyết trình
  • Tóm lược lại ý chính của bài thuyết trình
• Sau khi thuyết trình:
  • Tự tin trả lời các câu hỏi của thầy cô, bạn bè, trao đổi thẳng thắn đối với các câu trả lời khó
  • Đừng quên nở nụ cười và thoải mái đi về chỗ ngồi
  • Rút kinh nghiệm sau khi thuyết trình, có thể nhờ thầy cô hoặc bạn bè đưa ra những ý kiến nhận xét cho bài thuyết trình thêm đầy đủ và hoàn thiện hơn
  • Đối với những câu hỏi chưa trả lời được, đừng quên về tìm hiểu và trả lời vào giờ học tiếp theo
  • …

Một số lưu ý cho các bé khi thuyết trình:

• Ăn, uống đủ nước trước khi thuyết trình, tăng lượng đường huyết để tránh ngất xỉu do hồi hộp khi thuyết trình
• Đối với trẻ sợ thuyết trình, hãy tạo một tâm lý vững vàng, không lo sợ
• Luôn luyện ngôn ngữ cơ thể kết hợp với ngôn từ
• Có thái độ khiêm tốn và không quá kiêu ngạo với khả năng thuyết trình của mình
• Luyện tập thật nhiều trước khi thuyết trình
• Cho con tham gia các khóa học thuyết trình trước lớp
• ….

4. Kết luận

Thuyết trình chưa bao giờ là đơn giản, đặc biệt đối với lứa tuổi học sinh THCS. Tuy kiến thức để trẻ thuyết trình chưa quá cao siêu nhưng với trình độ và thái độ của hầu hết các trẻ như hiện nay, gia đình và nhà trường cần phải kết hợp để chuẩn bị cho con có một bài thuyết trình trước lớp tự tin và hoàn chỉnh nhất.