Toán Lớp 5 Trang 177: Luyện Tập Chung

Ba dạng toán: Xuôi dòng ngược dòng, tính số trung bình cộng, tính tỉ số phần trăm thường rơi vào các câu vận dụng thấp trong các đề kiểm tra. Dù vậy, nhiều học sinh vẫn gặp khó khăn khi thực hiện dạng toán này. Cùng ôn lại cách giải và cách tư duy để không phải tiếc nuối với các bài toán dạng này nhé!

1.Kiến thức cần nắm

1.1. Bài toán xuôi dòng, ngược dòng

Chúng ta biết rằng khi chiếc thuyền xuôi dòng, dòng nước đẩy chiếc thuyền đi nên chiếc thuyền đi nhanh lên, còn khi ngược dòng thì dòng nước cản chiếc thuyền nền chiếc thuyền chậm lại.

• Do đó, ta có công thức:

+ Vận tốc xuôi dòng = vận tốc động cơ + vận tốc dòng nước

+ Vân tốc ngược dòng = vận tốc động cơ – vận tốc dòng nước

1.2. Công thức tính trung bình cộng

Công thức tổng quát:

 trong đó tổng a+b+c+… có n số.

1.3. Công thức tính tỉ số phần trăm

Công thức tổng quát:

2. Giải toán lớp 5 trang 177

Bài 1 toán lớp 5 trang 177: Tính:

Hướng dẫn: Áp dụng thứ tự thực hiện các phép tính: Thực hiện phép tính trong ngoặc, sau đó thực hiện phép nhân chia, sau đó thực hiện phép tính cộng trừ.

a) 6,78 – (8,951 + 4,784) : 2,05 = 6,78 – 13,735 : 2,05

= 6,78 – 6,7

= 0,08

b) 6 giờ 45 phút + 14 giờ 30 phút : 5 = 6 giờ 45 phút + 2 giờ 54 phút

= 9 giờ 39 phút

Bài 2 toán lớp 5 trang 177:  Tìm số trung bình cộng của:

Hướng dẫn: Áp dụng cách tính số trung bình cộng: “Muốn tính trung bình cộng của n số, ta lấy tổng của n số chia cho n”

a) Trung bình cộng của ba số 19, 34 và 46 là:

(19 + 34 + 46) : 3 = 99 : 3 = 33

b) Trung bình cộng của bốn số 2,4; 2,7 ; 3,5 và 3,8 là:

(2,4 + 2,7 + 3,5 + 3,8) : 4 = 12,4 : 4 = 3,1

Đáp số: a) 33

b) 3,1.

Bài 3 toán lớp 5 trang 177: Một lớp học có 19 học sinh trai, số học sinh gái nhiều hơn số học sinh trai 2 bạn. Hỏi lớp đó có bao nhiêu phần trăm học sinh trai, bao nhiêu phần trăm học sinh gái ?

Hướng dẫn: Trước tiên ta tìm số học sinh gái, sau đó vận dụng công thức: để tìm tỉ số giữa học sinh trai và học sinh gái so với học sinh cả lớp.

GIẢI

Số học sinh nữ của lớp là:

19 + 2 = 21 (học sinh)

Số học sinh cả lớp là:

19 + 21 = 40 (học sinh)

Phần trăm giữa học sinh trai và học sinh cả lớp là:

19 : 40 = 47,5%

Phần trăm giữa học sinh gái và học sinh cả lớp là:

21 : 40 = 52,5%

Đáp số: Phần trăm học sinh trai và học sinh cả lớp: 47,5%

Phần trăm học sinh gái và học sinh cả lớp: 52,5%

Bài 4 toán lớp 5 trang 177:

Một thư viện có 6000 quyển sách. Cứ sau mỗi năm, so với năm trước, số sách của thư viện lại được tăng thêm 20% . Hỏi sau hai năm thì thư viện đó có tổng cộng tất cả bao nhiêu quyển sách ?

Hướng dẫn: Trước tiên, ta tìm số sách tăng thêm sau 1 năm, sau đó tìm số sách thư viện có sau 1 năm, tiếp tục tìm số sách tăng thêm sau 2 năm, cuối cùng là tìm số sách thư viện có sau 2 năm.

GIẢI

Số sách mà thư viện được tăng thêm sau 1 năm là:

6000 × 20 : 100 = 1200 (quyển)

Tổng số sách thư viện có được sau 1 năm là:

6000 + 1200 = 7200 (quyển)

Số sách mà thư viện được tăng thêm sau 1 năm kể từ năm trước là:

7200 × 20 : 100 = 1440(quyển)

Số sách thư viện có sau 2 năm kể từ lúc thư viện có 6000 quyển sách là:

7200 + 1440 = 8640 (quyển)

 Đáp số: 8640 quyển

Bài 5 toán lớp 5 trang 177: Một tàu thủy khi được lái xuôi dòng có vận tốc 28,4km/giờ, khi được lái ngược dòng thì có vận tốc 18,6km/giờ. Tính vận tốc của tàu thủy khi dòng nước nước lặng và tính vận tốc của dòng nước (khi mặt nước không lặng)..

Hướng dẫn: Áp dụng công thức:

Vận tốc xuôi dòng = vận tốc động cơ + vận tốc dòng nước

Vân tốc ngược dòng = vận tốc động cơ – vận tốc dòng nước

Vì thế, ta có thể dễ dàng suy ra được: Vận tôc xuôi dòng – vận tốc ngược dòng = 2 lần vận tốc dòng nước

Từ đó, ta có hướng giải như sau: Tìm 2 lần vận tốc dòng nước bằng cách cộng vận tốc xuôi dòng với vận tốc ngược dòng. Tìm 1 lần vận tốc dòng nước, sau đó, lấy vận tốc xuôi dòng trừ đi vận tốc dòng nước thì được vận tốc động cơ (vận tốc khi lặng nước).

GIẢI

2 lần của vận tốc dòng nước khi mặt nước không lặng  là:

28,4 – 18,6 = 9,8(km/h)

Vận tốc của dòng nước là:

9,8 : 2 = 4,9(km/h)

Vận tốc của tàu thủy khi lặng nước (không có lực tác động từ dòng nước) là:

28,4 – 4,9 = 23,5(km/h)

Đáp số: Vận tốc dòng nước: 4,9km/h

Vận tốc tàu thủy khi lặng nước: 23,5km/h